Hieronder de tekst Santé december 2004.
Tilly: ‘Iedereen heeft wel wat. Ik heb alleen wat meer kilo’s dan een ander’
Tilly Smidt (44) is dik. Ze merkt dat dikke mensen maatschappelijk nog steeds niet geaccepteerd worden maar heeft daarmee leren omgaan. ‘Ik ben een prima mens; er is niets verkeerd met me. Het enige verschil is dat ik een paar kilo meer meesleep dan een ander.’
“Ik werd dik vanaf m’n elfde. Ik begon te groeien maar wist geen oorzaak. Nou zijn alle dames in mijn familie flink aan de maat, maar niemand zo extreem als ik. Doordat ik flink forser was dan leeftijdgenootjes werd ik door mijn moeder – in samenspraak met de huisarts – op dieet gezet. Maar dat hielp allemaal niets. Achteraf gezien ook niet verwonderlijk want het blijkt – naar men nu pas heeft ontdekt! – dat ik Lipoedeem heb. Dat is een afwijking aan de vetcellen. Inmiddels heb ik het stadium bereikt waarop er niets meer aan te doen is want mijn lymfevatensysteem is aangetast. Daardoor houd ik veel vocht vast en word ik uiteindelijk nog zwaarder.
Veel artsen kennen deze ziekte niet, in ieder geval zeker niet toen het bij mij ontstond. Men verzuimde ook eigenlijk om verder te kijken, want vaak dacht men ‘ eigen schuld dikke bult’. Alsof ik expres zo dik was. Mijn familie en omgeving hebben me er altijd op gewezen dat ik dik was. En het is maatschappelijk ook niet geaccepteerd dat je dik bent. Kijk naar de tv, blader door tijdschriften, je wordt er elke dag mee geconfronteerd. We worden niet serieus genomen, moeten harder vechten voor een baan en mensen luisteren gewoon niet naar je omdat ze denken dat je een Ma Flodder figuur bent.
Doordat ik dik was, durfde ik vroeger veel minder. Ik voelde me slecht en een dik monster. Iedereen bevestigde dat ook, wat veel invloed op me had. Ik voelde me zielig en alleen. Dat heeft vrij lang geduurd. Totdat ik na mijn scheiding op mezelf werd teruggeworpen. Ik ben via de kruisvereniging een cursus gaan doen. Geen dieetcursus maar een soort ‘accepteer jezelf want je bent prima zoals je bent’ cursus.
Daarna ben ik me verder gaan ontwikkelen. Ik heb diverse andere zelfhulpgroepen en counseling gedaan en boeken gelezen over je lijf accepteren en er trots op zijn. Gaandeweg ben ik gegroeid in de zelfacceptatie en ben ik gaan inzien dat ik een prima mens ben. De vroegere aangeprate schuldgevoelens dat ik dom en ongedisciplineerd zou zijn, heb ik helemaal achter me gelaten. Er is niets verkeerd met me. Iedereen heeft wel wat. De één heeft acné, de ander flaporen. Ik sleep alleen een paar kilo meer mee dan een ander.
Vroeger keek ik negatief naar mezelf en vond ik niets goed aan mezelf, mede vanwege de omgeving. Maar doordat ik mezelf ben gaan ontwikkelen, m’n vleugels heb uitgeslagen en dingen ben gaan ondernemen, durf ik nu te zeggen “het is prima zo”. Ik heb geleerd van mezelf te houden en heb mezelf geaccepteerd. Het is goed zoals ik ben. En dat straal ik uit.”
Eik Buijs in actie en het resultaat>
Hieronder de tekst Margriet januari 2004. (Hendrika is mijn tweede naam)
Interview: Heleen Spanjaard
Hendrika (43): “Er is geen werkgever die ooit tegen mij heeft gezegd: “U bent te dik en daarom krijgt u die baan niet.” Kom nou, ze zouden wel gek zijn, want dan zou ik meteen naar een bureau voor rechtshulp kunnen stappen voor een aanklacht wegens discriminatie. Zoals je niet afgewezen mag worden op leeftijd, sekse of ras, mag dat ook niet op je omvang. Dus worden afwijzingen altijd netjes verpakt. En is het heel moeilijk, zo niet onmogelijk om hard te maken dat ik een baan niet gekregen heb omdat ik dik ben.
Ik ben zo lang als ik mij kan heugen te zwaar geweest. Ik heb obesitas, ik ben, met andere woorden, extreem dik. Dat kan bij wijze van spreken duizend oorzaken hebben. Vaak wordt gedacht dat mensen met obesitas zich de hele dag zitten vol te proppen met eten, maar dat is absoluut niet zo. Ik eet gewoon drie maaltijden per dag en natuurlijk eet ik heus wel eens een koekje. Dat doe jij ook, maar jij ziet er niet zo uit als ik. Hoe dat komt? Noem het een ziekte, noem het genetisch bepaald, noem het aanleg, ik weet het niet. Jij hebt mazzel, ik heb pech, daar komt het op neer.
Dat mijn gewicht een handicap is bij het vinden van een baan merkte ik voor het eerst na mijn scheiding. Er waren meer factoren die niet echt meehielpen; ik was wat ouder, ik had lang niet gewerkt en ik woonde in Leeuwarden waar werk niet voor het opscheppen ligt. Een zeer vervelende ervaring had ik bij het Arbeidsbureau. Op het bord met vacatures hing een baan die helemaal bij mij paste. Ik voldeed aan alle eisen, dus pakte ik het kaartje en liep naar de arbeidsconsulente. Zij nam mij ongeveer een volle minuut van top tot teen op en zei toen: ‘tja, nou ja, eh, waar woont u? Oh, nou kijk, ze willen toch eigenlijk liever iemand...’ Dan weet je genoeg. Ze ging niet eens een serieus gesprek met mij aan! Of de keer dat ik een hartstikke leuke baan zag bij de afdeling welzijn voor ouderen. Ik voldeed aan alle eisen, ik had ervaring bij ouderenwelzijn, kortom, ik paste perfect in het profiel. Bij mijn sollicitatie kwam er opeens een compleet nieuwe eis op tafel waarover in de advertentie met geen woord was gerept: ik moest ook de website bij gaan houden. En daar had ik geen ervaring mee. Oh nou, dan moeten we toch verder zoeken, zeiden ze. Het klopt gewoon niet, maar je staat in zo’n situatie compleet machteloos. Via een uitzendbureau is het mij ook nooit gelukt om aan een baan te komen. Ik werd wel ingeschreven, maar iedere keer als ik langs kwam om te vragen of er iets voor mij was werd ik bij de deur al weggewuifd: nee hoor, je hoeft niet verder te komen want we hebben niks, dag! Terwijl ik een goede opleiding heb! Ik heb ervaring in de zorg, op secretariaten, ik beheers op de computer Word en Excel, kortom, je kunt mij op ieder kantoor neer zetten. Wat heeft mijn gewicht in vredesnaam met secretaressewerk te maken? Het gaat er toch om dat ik gekwalificeerd ben en dat ik mijn werk goed doe? Maar arbeidsbureaus en uitzendbureaus durven mij niet eens naar werkgevers te sturen. Ik heb zelfs een keer meegemaakt dat iemand van zo’n bureau zei: ‘Ik wil je wel sturen, maar dan waarschuw ik dat bedrijf wel van te voren dat jij zo dik bent.’ Ik was verbijsterd en vroeg: “Hoezo, zeg je dan: pas op, er komt een monster aan?” Het antwoord was: het lijkt me gewoon verstandig om het te melden, dan is het misschien geen belemmering. Waarmee ze in feite toegeven dat mijn gewicht inderdaad een belemmering zou kunnen zijn. En dat betekent dat er kennelijk meer gekeken wordt naar hoe je er uit ziet dan naar wat je kunt. Werkgevers zelf, is mijn ervaring, maken dat soort botte opmerkingen nooit. Die weten wat ze wel en niet kunnen zeggen. Ze verbloemen het beter. Ik heb bij een sollicitatie wel eens de vraag gehad of ik gezond ben. Waarom vraagt u dat?, vroeg ik. En dan krijg je weer wat onduidelijk gestamel. Ja, bij sterk overgewicht is er inderdaad een gezondheidsrisico. Maar dat geldt voor rokers toch net zo goed? Wordt aan hen gevraagd of zij gezond zijn? Wordt aan iemand met wisselende seksuele contacten gevraagd of hij of zij nog wel gezond is? Dat mag toch ook niet? Omdat je aan mij kan zien dat ik dik ben mag het kennelijk wel en dat is niet eerlijk. Het is net alsof tegen dikke mensen maar àlles gezegd mag worden. Ik vind dat de obesitas-vereniging zich wat dat betreft wel eens wat assertiever zou mogen opstellen. We zijn een te gemakkelijke prooi.
Op dit moment zit ik in de ziektewet. Ik maakte schoon bij gehandicapten en dat vond ik leuk; je bent een beetje eigen baas en het was gezellig. Maar helaas, afgelopen zomer kreeg ik last van mijn knie en mijn werkgever vond het beter dat ik dat werk niet meer doe. Daarom ben ik in het kader van reïntegratie nu op het kantoor van die instelling aan het werk. Mijn werkgever, mijn arts en zelfs collega’s zeggen: Hendrika, je moet echt afvallen. Het zal goed bedoeld zijn hoor, maar hoe? En dat zeg ik dan ook: vertel jij me hoe het moet? Ik heb alles al geprobeerd, ik heb zelfs een maagband, maar helpen doet het niet.
Ook op andere fronten merk ik dat er merkwaardig tegen dikke mensen wordt aangekeken. Iemand eens tegen me: goh, toch kleedt u zich goed. Alsof alle dikke mensen er uit moeten zien als Ma Flodder! Door mijn knie zit ik in het medische circuit en daarnaast heb ik al jaren last van vage klachten. ‘Eerst afvallen’ is het commentaar van de specialisten. Of: ‘U bent te dik, ik kan u niet goed onderzoeken.’ Ze doen niet eens hun best! Ik wil zoals ieder ander serieus genomen worden. Ik heb een leuke man, een lief kind, een fijn huis, een baan, ik verzorg me goed en er mankeert niets aan mijn hoofd. Wordt het niet eens tijd dat dik zijn maatschappelijk geaccepteerd wordt? Ik heb mijzelf geaccepteerd door veel te lezen en door zelfhulpgroepen. Ik zit goed in mijn vel en dat is meer dan menige vrouw kan zeggen. Als ik op televisie al die programma’s zie over facelifts en liposucties krijg ik het idee dat elke Nederlandse vrouw met complexen rondloopt. Ik vind het tragisch dat de maatschappij zo wordt, want de boodschap is: je bent niet goed zoals je bent. Natuurlijk wens ik wel eens dat ik slank was. Maar ik wens ook wel eens dat ik veel geld had. Ach, dat doet toch iedereen? Ik ben goed zoals ik ben, klaar!
Kasteel Almere
Almere:
,,Rabobank Nederland is met een nieuwe partij aan het praten’’, zegt Tijs Blom, voormalig projectontwikkelaar van het kasteel in Almere.
Hij zelf is niet meer betrokken bij de bouw van het ambitieuze project. In eerste instantie verliepen de plannen voor een prestigieus kasteel in Almere glansrijk, totdat de Rabobank ontdekte dat een Eemnesser bankdirecteur leningen had verstrekt zonder garanties.
Overigens niet aan Blom, die wel zijn droom in duigen zag vallen. Alle grote leningen werden stopgezet, waardoor zijn project in de problemen kwam. Het enige dat nu nog te zien is van zijn inspanningen, is een silhouet van een ruïne. Een doorn in het oog van veel Almeerders.
Trakteren ‘Zou het niet leuk zijn om Almere te trakteren op een afgebouwd kasteel’, was een geste van Tilly Smidt. ‘We hebben al zolang niets meer gehoord’. Als begeleiding van haar mail stuurt ze foto’s mee van het originele kasteel in Jameppe in het Belgische Wallonië. Dit diende als voorbeeld voor de Almeerse evenknie.
,,We waren in oktober 2002 op bezoek in die streek en wisten dat het originele kasteel daar lag. Normaal kom je het terrein niet op, maar de tuinman was bezig en we legden uit dat we uit Almere kwamen, waar net zo’n kasteel werd gebouwd. We kregen van hem toestemming om foto’s te maken’’, vertelt ze. ,,Toen begon net het gerommel rond het kasteel in Almere.’’
Nieuwsgierig Het viel Tilly Smidt op dat het kasteel in Wallonië net gerestaureerd werd. ,,Ze legden de laatste hand aan de tuin. Ik was eigenlijk wel nieuwsgierig van wie het kasteel was.’’ In die tijd was het kasteel eigendom van Tijs Blom, projectontwikkelaar van het kasteel in Almere.
Nu niet meer, want hij werd verplicht om al zijn onroerend goed van de hand te doen om de lening aan de Rabobank af te lossen. ,,Het is nu in handen van een exploitatiemaatschappij en de restauratie is bijna afgerond’’, vertelt Blom.
Na het debacle heeft Blom nog geprobeerd om met investeerders het project in Almere af te kunnen ronden. Hij geeft aan nog steeds gevoel voor het project te hebben. ,,Het gaat nu echter een andere kant op. De Rabobank is aan het praten met een nieuwe partij. Mijn deelname behoort niet meer tot de mogelijkheden. Ik heb er gelukkig wel afstand van kunnen nemen en ben er niet meer mee bezig.’’
Hierbij bevestigt Blom de uitspraak die burgemeester Annemarie Jorritsma enige weken terug deed toen zij de verruiming van trouwlocaties meldde. Het kasteel kwam toen ter sprake en de eerste burger van Almere gaf aan dat er nog steeds gesprekken gaande zijn rond het prestigieuze project.
Geen uitspraken Het kasteel is nu in handen van Pakhuis BV, een dochterbedrijf van Rabobank Nederland. De bank laat via woordvoerder Marco de Bruine weten sowieso geen uitspraken te doen over de ontwikkelingen rond het kasteel in Almere. ,,We doen nooit uitspraken over zaken die relaties aangaan.’’
Niet aanpassen Eén ding is zeker. De gemeente Almere wil het bestemmingsplan absoluut niet aanpassen. Dit laat woordvoerder Jan Schenkman weten. ,,Natuurlijk willen we graag dat het kasteel verder afgebouwd wordt. De bestemming van het gebied is horeca en recreatie en dat laatste kun je niet te ruim nemen. Er is nu een gedetailleerd en onherroepelijk bestemmingsplan vastgesteld. Wij zullen plannen daaraan toetsen. Een zwembad in de tuin is bijvoorbeeld iets dat getoetst moet worden.’’
Hij geeft aan dat het moeilijk zal worden om nog iets aan deze bestemming te veranderen. ,,Want als het niet past binnen het plan, heb je grote kans dat je de procedure verliest. Dat kost alleen maar nog meer tijd en geld.’’
Bij dit artikel is de door mij gemaakte foto ook gepubliceerd met daaronder de tekst:
Een afgebouwd kasteel, maar wel in Jemeppe. Dit stond model voor het kasteel in Almere. (foto: Tilly Smidt)
· Almeerders zullen het voorlopig nog even moeten doen met een silhouet.
Volkskrant 2011
Geluk zit niet in dunne benen
Interview: Tilly Smidt, leidster obesitas-zwemclub Blue Wave
Op 6 mei is het Anti-Dieetdag, dan wordt stilgestaan bij de gevaren van afvallen. Tilly Smidt, leidster van zwemclub Blue Wave in Almere, kent een leven van lijnen en aankomen. Haar devies: iedere dag Anti-Dieetdag.
Door: MARIE-LOUISE SCHIPPER
Zes mannen staan onder de douche te praten als vijftien dikke vrouwen in badpak passeren. Zij kijken verwonderd op en staken hun gesprek. Op woensdagavond is een van de baden in het zwembad van Almere door de Obesitasvereniging afgehuurd voor een uur aquajoggen. Leidster Tilly Smidt (50) loopt voorop in een lichtgrijs zwempak. Klein van stuk is ze en groot in omvang. De verbaasde blikken lijken haar niet te deren. 'Als jij onder de douche zou staan en er lopen twintig travestieten langs, wat doe jij dan?', vraagt ze een paar dagen later in haar woning in Almere. 'Als mensen staren, denk ik: wie doet me wat. Ik ben mijn gewicht in goud waard.'
Het meubilair is op haar overgewicht aangepast. Lopen gaat moeizaam, buiten maakt ze gebruik van een scootmobiel. Smidt schenkt koffie in kommen. 'Koekjes heb ik nooit in huis', zegt ze. 'Ik probeer zo gezond mogelijk te leven. Geen lightproducten, daar zit allemaal troep in.' Rond haar puberteit kreeg ze gewichtsproblemen, ze was het dikste meisje van de klas. 'Ik heb alles geprobeerd om van het overgewicht af te komen. Het begon met een poeder dat mijn moeder gebruikte, daarna kwamen de pillen, de drankjes en de Modifast.' Op haar 20ste woog ze 120 kilo en liet ze zich opnemen in het Diaconessenziekenhuis in Meppel. Zes weken lang was alleen koffie, thee en bouillon toegestaan en een dagelijkse Davitamon 10-pil. 'Uiteindelijk viel ik 45 kilo af, maar mijn dikke benen en kont waren niet verdwenen. Toen ik daarna op vakantie ging en normaal at, vlogen de kilo's er weer aan. Dan knap je psychisch compleet af.' In 1996 woog ze 200 kilo en werd een maagbandje in het St. Claraziekenhuis in Rotterdam aangelegd. In het begin viel ze een beetje af, maar na verloop van tijd bleef meer gewichtsverlies uit. 'En toen groeide ik opnieuw.'
Hoeveel weegt u nu?
Lachend: 'Ik zou het niet weten. Ik pas niet meer op de weegschaal en dat is maar goed ook. Maar ik geloof niet dat ik nog aankom. En als dat zo zou zijn, zou mijn man zeggen: dan heb ik nog meer om van te houden. Voor hem was mijn omvang nooit een probleem.'
Zijn diëten voor leden van de zwemgroep gespreksonderwerp?
'De wens om af te vallen is er zeker, de maatschappelijke druk is groot. Iedere dag is voor mij Anti-Dieetdag. Over diëten spreken we dan ook niet zo vaak. Wel hebben we het regelmatig over gastric bypasses, maagomleidingen. Vier van de twintig leden hebben kortgeleden een operatie ondergaan.'
Een nieuwe hype?
'Ja. Artsen raden het vaak aan. En het is gratis, maar de risico's van zo'n operatie wegen voor mij niet op tegen de voordelen. De kennis over obesitas is bij medici niet groot. Ik bestrijd dat ik ongezond ben: ik heb nooit griep en ik ben ook nooit moeilijk zwanger geraakt. Mijn cholesterolwaarden en suikerwaarden zijn goed. Ik eet nog steeds erg weinig, mijn stofwisseling is door het lijnen compleet verstoord. Maar geluk zit niet in dunne benen. Of je nu maat 38, 44, 60 hebt of - zoals ik - een maat die niet bestaat. Daarom heb ik zo'n hekel aan dieetgoeroe's. Zij geven je het gevoel dat je best dun kunt zijn. Maar als dr. Frank zo begaan is met dikke mensen, waarom zet hij dan zijn boek niet gratis op internet? Van de meeste diëten val je af. Eventjes. Heus: ik eet wel eens een ijsje. Of een chipje. Maar niet iedere dag en niet iedere week.'
Een frietje in de buitenlucht?
'Nee, dat doe ik mezelf niet meer aan. Wat je dan allemaal over je heen krijgt.'
De internationale Anti-Dieetdag werd in 1992 in het leven geroepen door de Engelse feministe Mary Evans Young. De aanleiding was de zelfmoord van een tienermeisje dat vond dat ze te dik was - met maat 42. Evans Young wilde de gevolgen van diëten onder de aandacht te brengen en organiseerde een evenement bij haar thuis. De media-aandacht was enorm. Sindsdien wordt op 6 mei wereldwijd No Diet Day gevierd: van de Verenigde Staten tot Australië tot Brazilië.
Naast lokale activiteiten van de Obesitas Vereniging Nederland (zwemgroep de Dolfijntjes uit Tilburg gaat steengrillen of wokken, de groep uit Sappemeer gaat handboogschieten), is er een nationaal evenement met aandacht voor gezond eten en bewegen.
Op 6 mei wordt in Maarssen Anti Dieet Dag georganiseerd door Angèle Bakker (nooitmeeropdieet.nl) en frisinjehoofd.nl met een debat en workshops. Sprekers zijn: internist Frank van Berkum, obesitaswetenschapper Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid Frans Kok, Laurent de Vries, directeur van de GGD Nederland en Chantal Gernette van de Obesitasvereniging. Deelnemers kunnen workshops volgen.
